Een gesprek met Daina Ashbee

Je beschrijft je werk als donker. Waarom focus je je op dingen als lijden en geweld?

“Aan het begin van mijn carrière was ik angstig en depressief. Ik slaagde erin om dat om te zetten in mijn werk en vond zo een plaats om die gevoelens uit te drukken. Creëren werd in die zin een genezingsproces voor mij. In mijn dansimprovisaties zat altijd wel een cathartisch en gewelddadig aspect. Dat besefte ik niet totdat ik stopte met dansen. Toen ik begon te regisseren, stapte ik uit die wereld en kon ik vanop een afstand waarnemen waarmee ik bezig was. Sinds dan gaan al mijn stukken over de objectivering van vrouwen en traumatische gebeurtenissen.

Hoe komt je werk tot stand? 

“Ik plan nooit de uitkomst van mijn werkproces op voorhand,I just let the magic happen. Ik begin meestal met meditatie. Ik duik mijn lichaam in en probeer te begrijpen wat er geestelijk, somatisch en onbewust vanuit mijn bekken naar boven komt. Daarna puzzel ik die gevoelens bijeen door erover te schrijven. Ik creëer er letterlijk een vorm voor. Het dansproces dat daarop volgt, maakt die vorm weer abstract.

Veel van de bewegingen zijn gebaseerd op lichaamsevenwicht, zwakke punten doorworstelen en strijd als een fysieke oefening. Zo evolueert de lichaamstaal naar beven en schudden. Een hele andere lichaamstaal komt voort uit het zoeken naar en vinden van plaatsen die onstabiel en risicovol zijn. Alsof je je letterlijk op glad ijs bevindt. Door te proberen op te staan en de balans binnen verschillende posities te vinden, kan men steeds krachtiger worden. Zo shift de evolutie waarin je aan kracht wint en jezelf transformeert van iets moeilijks naar iets veel makkelijkers.”

Je lichaam is een manier om te communiceren en jezelf geconnecteerd of geaard te houden. We hebben allemaal verschillende lichamen met unieke gevoelens en sensaties, maar tegelijkertijd kunnen we ons ook via het lichaam als mens tot elkaar verhouden.

Naaktheid staat centraal in je werk. Hoe verhoud je je tot het naakte lichaam als communicatiemiddel?

“Ik geloof in de kracht van luisteren naar je lichaam als hulpmiddel voor genezing. De eenvoudigste manier om een plaats te creëren waar je naar jezelf kunt luisteren en waar je jezelf begrijpt, is door het lichaam in zijn natuurlijke staat te brengen. Daarom werk ik met naaktheid. Helaas is het lichaam geen taal die veel mensen ‘spreken’ of gebruiken als middel om zich uit te drukken.

Het is een zegen om met je lichaam verbonden te zijn en te begrijpen hoe het werkt. Maar weinig mensen hebben die kennis of het vermogen en de luxe om tijd met hun lichaam door te brengen. Toch is het belangrijk. Je lichaam is een manier om te communiceren en jezelf geconnecteerd of geaard te houden. We hebben allemaal verschillende lichamen met unieke gevoelens en sensaties, maar tegelijkertijd kunnen we ons ook via het lichaam als mens tot elkaar verhouden.”

J'ai pleuré avec les chiens zal je eerste groepsvoorstelling zijn. Wat is je ambitie voor dit stuk? 

“Laborious Song was mijn eerste mannelijke solo. Daarvoor maakte ik verschillende duetten en solo's met vrouwen. Voor deze productie zullen er vijf vrouwenlichamen van verschillende leeftijden op het podium staan. Door verschillende individuen samen te brengen, kom ik dichter bij de collectiviteit. Ook al komt een verhaal uit een persoonlijke geschiedenis voort, er is nooit een individueel begin, midden en einde.

Dat geldt ook voor mijn werk. Er is zeker de persoonlijke strijd waarmee ieder van ons moet afrekenen maar door mensen bij elkaar te brengen wordt het individu sterker. Ik zie dit werk als het einde van een tijdperk, een cumulatie van al mijn eerdere creaties rond lijden. Tegelijkertijd daag ik mezelf uit om trouw te blijven aan die persoonlijke, innerlijke duisternis die mijn werk typeert en om opnieuw herhaling en energie om te zetten in dans en tijd.

‘Door mensen bij elkaar te brengen, wordt het individu sterker.' 

Je werkt niet alleen met vrouwelijke performers, maar ook met een volledig vrouwelijke crew. Was dat een weloverwogen keuze?

“Inderdaad, zowel mijn licht- en geluidsontwerper als mijn tourmanager zijn vrouwen. Je zou kunnen zeggen dat die keuze zowel doelbewust als natuurlijk gebeurde. Ik wilde met een nieuwe entourage werken en deze vrouwen kwamen op mijn pad. Zij voelden belangrijk aan voor mij, maar ik had ook de behoefte om te werken met mensen met wie ik graag tijd wilde doorbrengen. Door tijd met elkaar door te brengen, hoop ik dat we langzaam aan een soort van familie zullen vormen.”

De titel J'ai pleuré avec les chiens heeft een poëtisch kantje. Waarnaar verwijst de titel?

“De titel sluit heel nauw aan bij wie ik ben. Ik heb een diepe band met dieren en meer bepaald met honden. Bijna als iets spiritueels dat buiten mezelf om bestaat. De titel bedacht ik drie jaar geleden toen ik bij een bevriende schrijfster uit Quebec verbleef. Ik toerde veel en zocht een plek die als een thuis aanvoelde. Haar huis werd uiteindelijk een plek waar ik kon thuiskomen. Op een dag bracht ik daar de hele dag huilend door, omringd door haar honden. Toen ze me vroeg wat ik gedaan had, zei ik: 'J'ai pleuré avec les chiens'. Het antwoord bleef in mijn hoofd plakken. Het voelde alsof het meant to be was.”