Pitcho Womba Konga over Horizon
Op 11 oktober gaat in KVS BOL de nieuwste creatie van Chileense maakster en regisseur Manuela Infante in première. Eén van de spelers op scène is KVS-gezicht Pitcho Womba Konga, zelf ook maker, regisseur, acteur en bekend van Kuzikiliza, Fire Will Become Ashes, But Not Now, MAPping Brussels, Festival CONGOLISATION, ... Wij vroegen hem wat het voor hem zo interessant maakte om deel uit te maken van Horizon en waarom jij moet komen kijken.
Wat maakt Horizon, naar jouw mening, de moeite waard om te komen kijken?
"De bijzondere stijl van Manuela's regie, die naar mijn mening in het begin nogal alle kanten uitgaat en daarna steeds duidelijker wordt. De middelen die ze gebruikt om haar verhaal te vertellen zijn net zo interessant door hun aard als door hun onwaarschijnlijke combinatie. Ze creëert echt een eigen universum, dat een persoonlijke getuigenis toelaat rond het onderwerp dat ze ontwikkelt. Het thema is ook heel uitdagend: hoe gaan we om met de horizon, avontuur en het onbekende? Wat blijft er over van alle informatie die we in ons leven hebben binnengekregen? Is dat wat ons menselijk maakt? De show geeft geen antwoorden, maar heeft wel de verdienste dat ze vragen oproept over dit thema, wat voor mij essentieel is."
Wat beschouw jij als het onbekende in de wereld of in een andere persoon?
"Het onbekende is wat we niet weten, maar waarvan we ons een beeld proberen te vormen aan de hand van zaken die we wel kennen, in een bepaalde wanorde geplaatst. Om ons iets voor te stellen, gaan we altijd uit van dingen die we kennen of weten, anders zou het onmogelijk zijn om ze te beschrijven. Het is de ordening van deze dingen die ruimte maakt voor het bekende of het onbekende. Deze twee werelden, het bekende en het onbekende, voeden elkaar voortdurend en zijn naar mijn aanvoelen synoniem voor het leven. Ons hele leven worden we geconfronteerd met het onbekende en om daarmee om te gaan, hebben we als tools onze ervaringen uit het verleden en de getuigenissen van anderen (het bekende). Deze nieuwsgierigheid of angst voor het leven, voor de wanorde die het ons oplegt, stelt ons in staat om de wereld te zien als een plek vol prachtige wezens of monsters. Nieuwsgierig zijn naar het onbekende is accepteren dat de wereld in beweging is, net zoals onze gedachten dat zijn, dat kennis niet echt bestaat maar dat leren een reis is die nooit eindigt, omdat elke generatie een erfenis achterlaat aan de volgende zodat die het vuur brandend kan houden."
Hoe verhoudt Horizon zich tot jouw eigen relatie met je ouders, vandaag of vroeger?
"Horizon gaat ook over ons nalatenschap, onze geschiedenis, over de manier waarop wij als ouders dingen aan onze kinderen kunnen nalaten, en over hoe wij als kinderen hebben kunnen accepteren wat ons is nagelaten. Dit stuk gaat over relaties tussen generaties. Er is een soort wederkerigheid tussen de kind-ouder relatie die me erg aanspreekt. Dat moment waarop de volgorde van de dingen wordt omgedraaid. Kennis lijkt plotseling van kant te zijn veranderd. Men zegt wel eens dat "de leerling de leraar heeft overtroffen". Wat mij betreft is het doel niet om de meester te overtreffen, maar om erin te slagen jezelf te zijn. En jezelf zijn is helder genoeg zijn om te kunnen kiezen wat je van je erfenis wilt houden."
Is kunst voor jou een manier om het onbekende beter te begrijpen? Of creëert het net meer vragen waarop we geen antwoord kunnen formuleren?
"Wat interessant is aan dit stuk, is dat Manuela over het onbekende praat door middel van wetenschap en kunst gebruikt om haar gedachten over te brengen. Uiteindelijk is ze net zo wetenschappelijk als haar vader in zijn vakgebied. Kunst en wetenschap zijn domeinen die ons in staat stellen het onbekende beter te begrijpen, omdat ze bevorderlijk zijn voor experimenten, onderzoek en reflectie. Ondanks critici zijn het de plaatsen waar fouten het meest worden getolereerd. Er bestaat niet zoiets als een exacte wetenschap, net zoals er niet zoiets bestaat als een kunstvorm waarover iedereen het eens is. We behagen altijd een bepaald publiek, net zoals we soms tot bepaalde zekerheden komen die door andere ervaringen en processen in twijfel worden getrokken."
Hoe zou je het verhaal van Horizon kunnen linken aan je eigen persoonlijke ervaringen?
"In een notendop doet het Horizon project me denken aan een Soefi spreekwoord dat in zekere zin de leidraad is geworden voor mijn manier van denken, die zegt "er is JOUW waarheid, er is MIJN waarheid en er is DE waarheid" en DE waarheid ligt ergens in het onbekende tussen die van MIJ en die van JOU."
Maakte je tijdens het maakproces kennis met zaken die je van tevoren vreemd (onbekend) waren?
"Theater maken is voor mij altijd een manier geweest om mensen die ik nog niet kende op een diepgaande manier te leren kennen. Tijdens het maken van de voorstelling kwam ik in contact met mensen die ik al vaker ontmoet had bij KVS, maar nog nooit echt had leren kennen. Bovenal is het de magie die ontstaat bij nieuwe ontmoetingen die me blij maakt.Dat is altijd mijn eerste interessante ontdekking bij het maken van een stuk. En om eerlijk te zijn, was ik niet zo thuis in het concept van de horizon."